Zelve Vallei - Avanos Tapijtknoperij

Zondag 8 maart (Deel 1)

Zelve Vallei

Op het programma staat vandaag een onaangetast stukje Cappadocië, de Zelve vallei.
We maken echter op weg er naar toe een fotostop bij een ander mooi stukje landschap
dat ligt in wat men noemt “Het Witte Dal”. Een van deze kalksteenformatie is te herkennen
in de vorm van een kameel. Uiteraard zijn bij dit natuurwonder ook weer de nodige
kraampje opgesteld, waar de eigenaars hun waren proberen te slijten. Een enkeling
van onze groep krijgt een traditioneel hooddeksel opgezet. Na dit tweeledige schouwspel
stappen wij in de bus en vervolgen wij onze weg naar het hoofddoel van deze ochtend;
De Zelve Vallei!! Deze vallei is in 1950 verlaten door de bewoners. Een Turkse minister die
hier was geweest, was zo van deze sprookjesstenen-stad onder de indruk, dat hij dit onder
de aandacht van het parlement bracht. Hij wedijverde voor een openluchtmuseum die onaangetast moest blijven. Daarvoor moesten de oorspronkelijke bewoners van de vallei
ondergebracht worden in een nieuw te bouwen dorp iets erderop. Een aantal jaren later
is het als museum opengesteld voor het publiek. Anno 2015 lopen we over de trappen dat
als enigste in de verder onaangetaste vallei is aangelegd. Je snapt niet hoe mensen hier tot
voor kort (1950) nog in hebben kunnen leven!! Na een rondgang langs de verschillende rots-
woningen en kerkjes zijn we toe aan een cappaccino. Hierna ga ik nog voor een versgeperste
granaatappelsapje. Dat smaakte overigens best lekker.

Avanos; Tapijtknoperij

We maken ons op voor het volgende onderdeel van de rondreis. De tapijtknoperij.
Daar kijken we met zijn allen al dagenlang naar uit. Slapeloze nachten horen daar ook bij.
Niet dus. Een bijna verplicht onderdeel. Uit beleefdheid ga je mee naar binnen.
We krijgen uitleg van een nederlands sprekende dame die in Twente heeft gewoond. Ze legt ons de tot standkoming van zo’n tapijt haarfijn uit. Een gedeelte zal ik uit de doeken doen.
De moerbeiboom trekt vlinders aan die eitjes leggen. Na drie dagen overlijden de op motten
gelijkende vlinders. De eitjes worden uiteindelijke coconbolletjes die via warmwaterbaden
bewerkt worden met een borstel. Daar komen zijdedraden uitvoort die gebruikt worden voor...., ja U raadt het al, het knopen van zijdetapijten.
De coöperatie leidt vrouwen op in de tapijtknoperij, waarvan een aantal in deze tapijt- knoperij werken. De meeste vrouwen werken vanuit huis, van West-Cappadocië tot Iran.
Nog niet geschoolde vrouwen kunnen hier via een opleiding aan werk komen. Hiermee zijn de sociale arbeidsvoorwaarden ook gewaarborgd. Kinderarbeid behoort in Turkije tot het verleden. De meisjes moeten eerst naar school. In de tapijtknoperij heerst een goede arbeids/rust verhouding. Het werk is anders niet langdurig vol te houden.
Op het moment dat wij er zijn zit een vrouw een tapijt van wol/katoen te knopen met een schitterend motief. Iets verderop zitten 2 vrouwen aan het fijnere zijdetapijt te knopen.
Ik heb respect voor het vakvrouwschap van dit monnikenwerk (haha). Na de rondleiding wordt ons de tapijtsoorten voorgeschoteld uit de verschillende regio’s. Vroeger beelden ongeletterden via motieven uit wat zij belangrijk vonden. De spin bv. werd als heilig symbool
uitgebeeld. De medewerkers vroegen na afloop of wij nog vragen of interesse hadden, maar er werd geen druk op ons uitgeoefend. Een echtpaar wat wel interesse toonde om evt. een
tapijt te kopen kreeg 5 man om zich heen waar ze dus niet zomaar vanaf kwamen. Ze wilde een kleinere maat maar wisten niet precies welke maat. Het tapijt zou sowieso 3000/3500,00 Euro gekost hebben. Uiteindelijk konden ze buiten komen zonder tot
aankoop overgegaan te zijn.